- Fotonowiacy

16 lutego 2014 at 09:18 #1991

Keymaster

Pielgrzym, pismo religijne dla ludu 1885
Wiadomości Potoczne

Nowe- W tym roku upływa siedemset lat, jak miasto nasze przez pomorskiego księcia Sambora założone zostało pod tytułem rNowy Gródr1; w przeciwstawieniu do „Starego Grodu” (Starogardu nad Wierzycą). Kroniki wymieniają Subisława jako założyciela; atoli Subisław I już 13 stycznia 1178 umarł, a Subisław II dopiero w 1207 objął rządy, a miasto nasze założone w roku 1285. W początku czternastego stulecia posiadał miasto nasze hr. Piotr syn wojewody Święcy, atoli już w 1407 bracia hrabiego sprzedali miasto za 1200 m. srebra i pięć wsi pod Tucholą wielkiemu mistrzowi krzyżackiemu Karolowi Betlart z Trewiru. W r. 1409 przechodziło tu wojsko krzyżackie pod Ulrichem z Jungingen. W r. 1465 zdobyli je Polacy i posiadali aż do pierwszego rozbioru Polski w 1772. Polacy wybudowali tu tak zwany rstary zamekr1;.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.5

Nowe- Retowskiego hotel przeszedł w tych dniach w posiadanie kupca Ribecka z Gdańska.
Parobek nauczyciela G. w P. jadąc do lasu po drzewo, tak nieszczęśliwie spadł z woza, że krótko potem umarł.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.6

Nowe- Dnia 14 b.m. rano spalił się tylny budynek piekarni Juhla przy protestanckim kościele. Usiłowaniom straży ogniowej udało się zapobiedz dalszemu rozszerzeniu się ognia.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.9

Pelplin- Pod Kwidzynem komunikacja przez Wisłę była przez kilka godzin całkiem przerwana a pod Chełmnem przeprawa odbywała się od niedzieli wieczorem do tylko za dnia parowcem. Od poniedziałku wieczorem pod Kwidzynem po deskach na lodzie Wisły.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.10

Nowe- 13letnia Sp. Została przez sąd ławniczy skazana na trzy tygodnie więzienia za drobne kradzieże popełnione u rodziny żydowskiej, gdzie była zatrudniona; gdy ogłoszenie wyroku przyjęła zuchwale, pomnożono karę więzienia jeszcze o jeden tydzień.
Kilkoro dzieci szkolnych skazanych zostało na 1 lub pół dnia aresztu za chodzenie na tak zwane rpokopkir1;.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.10

Nowe- Dnia 19 b.m. wieczorem lody na Wiśle tu stanęły, tak iż przez rzekę przechodzić można.
Podczas gdy dyfterytys mniej często teraz zachodzi , rozszerza się tem więcej ospa.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.11

Pelplin- I pod Piekłem Wisła tak zamarzła, że i ciężkie wozy na lodzie przejeżdżać mogą.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.13

Nowe-Żonę i córkę szanowanego powszechnie właściciela w Bzowie aresztowano w tych dniach jako podejrzanych o zabicie nowonarodzonego dziecka. Mąż i ojciec nic o tem nie wiedział.
W Lubieniu sroży się jeszcze dyfterytys, 6 dzieci umarło w tym miesiącu, a kilkoro jeszcze choruje.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.15

Nowe- Nad majątkiem tutejszego kupca J. Jakobego otworzono 24 z.m. postępowanie konkursowe. Zarządcą masy jest p. Rudolf Pohlmann. Pretensye mają być podane aż do 28 b.m.
Nad majątkiem właściciela browaru J. Jantzen otworzono 2 z.m. postępowanie konkursowe. Administratorem masy konkursowej jest tutejszy rzecznik Lau. Pretesye trzeba podać do sądu do dnia 19 marca. Wybór innego administratora masy wyznaczone na 28 b.m. o 9 godz.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.17

Nowe- Nauczyciel Borna w Bzowie otrzymał od retency 80 m. za skuteczne uczenie języka niemieckiego w szkole odwiedzanej przeważnie przez dzieci polskie.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.24

Nowe- Nauczyciel Czarnohjan w Lalkowych otrzymał 80 m. zapomóżki za skuteczne uczenie mowy niemieckiej.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.26

Nowe- Stan zdrowia obecnie tu niepomyślny. Panuje tu ospa, szkarlatyna i dyfterytys. Na 600 dzieci nie przybywa do szkoły 230. Wakacye rozpoczną się rozpoczną się dla tego prędzej i też dłużej trwać będą.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.40

Warlubie- Towarzystwa rolnicze w Świeciu, Nowem, Osiu, Komorsku, Tragoszczu w Wiągu i Czaplu urządzają rolnicza wystawę tu w Warlubiu 9 czerwca b.r.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.40

Nowe- W Dąbrówce i Półwsi panuje ospa a w okolicy jeszcze groźniejsze przybiera rozmiary.
Na ostatniem zebraniu komitetu miejscowego oświadczyło 16 rzemieślników, że wezmą udział w wystawie przemysłowej w Grudziądzu.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.45

Nowe- Po krótkiej chorobie umarł tu na zatrucie krwi atrament kamelarz miejski Kreft, który przeszło 20 lat w tym urzędzie miasta wiernie służył.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.47

Nowe- Dnia 16 b.m. był tu radzca medycynalny i rejencyjny dr. Grun z Kwidzyna w towarzystwie landrata, aby zbadać, o ile ospa tu panująca wymaga środków zabezpieczenia mianowicie dzieci.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.48

Nowe- Dla ospy pozostaną szkoły aż do 1go maja zamknięte.
Ostatni jarmark przyniósł sprzedającym mało zysku.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.49

Nowe- Żona eksekutora Romera i mistrza szewskiego Słomińskiego pokłóciła się w niedzielę nad wieczorem. Eksekutor R. stanął w obronie swej żony i jej przeciwniczkę tak niemiłosiernie pobił, że zapewne umrze. Okrutnika aresztowano.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.52

Nowe- W stajni właściciela Skibickiego w Warlubiu wybuchł dnia 1 b.m. ogień który nie tylko tę stajnie, lecz też zabudowania rolnika Mańkowskiego i stajnie rymarza Rahna zmienił w perzynę.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.54

Nowe- Z powodu panującej tu i w okolicach ospy, przełożony okręgu urzędowego rozporządził, aby w 8 dniach dali się szczepić wszyscy z okręgu kończyckiego, którzy w ostatnich 6 latach ze skutkiem nie byli szczepieni.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.55

Nowe- Dnia 15 b.m. wybuchł ogień w lesie frąckim w skutek rzucenia cygara tlącego się. Spaliło się tylko pół morgi, bo żona leśnego Thiele i bona Marta Bartel zapobiegły dalszemu szerzeniu ognia. Obie damy popaliły sobie trochę włosy.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.60

Nowe- Dla kamelarza, który ma być wkrótce obrany, wyznaczyła rada miejska na rok 1500 m. dochodu.
W okręgu miejskim znajduje się teraz już tylko trzech na ospę chorych. W Milewu i Kamionce panuje ospa w czterech familiach robotniczych.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.64

Nowe- W Lalkowach zgorzał wielki budynek, w którym kilka rodzin miało świnie swoje. Dwie świnie zginęły w płomieniach. Ogień miał powstać z powodu bawienia się dzieci zapałkami.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.65

Nowe- Dnia 1 b.m. mistrz piekarski Lehmann, wróciwszy z jarmarku do domu, wypadł przez otwór górnego piętra przy windowaniu do góry kist na ulice i po kilku minutach skonał.
Oracz z Komórska wyorał w tych dniach kosztowności; właściciel Jantz z Komorowa poznał, że to są skradzione mu niedawno rzeczy. Niektóre były nadpsute przez wilgoć.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.66

Nowe- Dnia 9 lipca odbędzie się tu powiatowa konferencya nauczycielska. Nauczyciel Łyczywek z Warlubia będzie miał lekcyą z dziećmi polskiemi.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.67

Nowe- W nocy na niedziele panowała tu i w okolicy straszliwa burza. Piorun uderzył w podwórze właściciela Menza w Nebrówku, gdzie też wiele żywego inwentarza się spaliło. W Lalkowach zgorzały zabudowania właścicieli Śliwy i Rumpy.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.69

Nowe- Powiatowy inspektor szkolny dr. Cyranka, który dozoruje tutejsze i wszystkie szkoły części powiatu kwidzyńskiego, leżącej po lewej stronie Wisły, przeniesiony jest od 1 lipca do Starogardu. Obejmie bez wątpienia dozór nad szkołami, które były dawniej poddane panu Wende.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.71

Nowe- Leśny R. w Osinach przechodząc przy podwórzu chałupnika G. zapytał się go, zkąd ma szczepy. Robotnicy tamże się znajdujący, leśnego zaczepili a gdy ten zaczął się bronić, strzelba puściła i robotnik Karol St. padł nieżywy. Właściciel Steinborn w Osinach znalazł niedawno na swem polu znaczny kawał bursztynu. W skutek tego kopie dalej, szukając tej stwardniałej żywicy.
Pielgrzym rocznik 1885 nr.72.

„Wisło moja, Wisło stara”

A ty nasza rzeko, co tak bolesnych doczekałaś

się czasów, że lud, który cię tak

gorąco pokochał, jęczy w wiekowej niedoli,

„Płyń Wisło do morza

I pytaj się w świecie:

Czy to wola Boża,

Że nas jarzmo gniecie?”

To pewna, w to nie wierzyć byłoby grzechem,

że lepsza przyszłość przed nami; tak,

mądra ty rzeko jeszcze kiedyś świetniejszych

dożyjesz chwil, gdzie lud polski z pieśnią